Bài viết sẽ cho bạn một số
khái niệm cơ bản nhất về cách thức làm việc của chế độ cân bằng trắng,
và hướng dẫn bạn cách thiết lập WB sao cho hiệu quả.
Cân bằng trắng (White Balance - WB) là một trong những thông số
quan trọng nhất của máy ảnh. Hãy thử tưởng tượng bạn đang định chụp một
khung cảnh tuyệt đẹp trên bãi biển với từng đợt sóng nhẹ nhàng xô trên
bờ cát vàng mênh mông. Bạn nghĩ chắc chắn với chiếc máy mình đang cầm
trên tay cùng điều kiện đủ sáng hoàn hảo như vậy sẽ tạo nên một bức ảnh
toàn mỹ. Nhưng chưa chắc đã như vậy đâu, trong những hoàn cảnh có nhiều
nguồn sáng hoặc nhiều vật thể với màu sắc phức tạp khác nhau, chế độ WB
Auto của máy ảnh rất dễ bị nhầm lẫn. Và kết quả là ta sẽ có những tấm
hình có màu sắc khác hoàn toàn với phiên bản gốc. Vậy phải làm thế nào
để khắc phúc tình trạng đáng ghét này? Bài viết sau đây sẽ hướng dẫn
từng bước một rất cụ thể, và bạn sẽ thấy thiết lập đúng WB cũng không
phải là điều gì quá ghê gớm.
1. Nhiệt độ màu
Để hiểu được khái niệm và cách thức hoạt động của chế độ WB, trước
hết bạn phải nắm được một số kiến thức căn bản nhất về nhiệt độ màu. Có
thể hiểu nôm na nhiệt độ màu là một cách biểu hiện của những chùm ánh
sáng có thể nhìn thấy được. Như bạn thấy, quanh ta có rất nhiều loại ánh
sáng với nhiều màu sắc khác nhau, đa phần sự khác biệt này là do cường
độ nguồn phát sáng. Dựa vào đó, người ta phân ra nhiều thang đo nhiệt độ
màu, với đơn vị là độ K (Kelvin). Một nguồn sáng có nhiệt độ sáng càng
cao sẽ càng phát ra ánh sáng có màu xanh hơn và có giá trị độ K cao hơn
so với nguồn sáng yếu có màu đỏ dần. Bảng thống kê dưới đây sẽ cho bạn
thấy rõ hơn về 9 mức nhiệt độ màu khác nhau, tương ứng với mỗi nấc là
một ví dụ cho bạn dễ nắm bắt.
Ánh sáng nến: 1000-2000 K
Ánh sáng đèn bóng tròn: 2500-3000 K
Ánh nắng mặt trời lúc bình minh/hoàng hôn: 3000-4000 K
Ánh sáng đèn huỳnh quang: 4000-5000K
Ánh sáng đèn Flash: 5000-5500 K
Ánh nắng mặt trời lúc bình thường: 5500-6500 K
Ánh nắng mặt trời giữa trưa: 6000-7000 K
Trời có mây, bóng râm: 6500-8000 K
Trời trong xanh: 10000-15000 K
2. Ánh sáng có ảnh hưởng tới màu sắc như thế nào?
Nếu là người hay chụp ảnh, hẳn đã ít nhất một lần bạn gặp phải tình
huống ảnh bị ngả màu vàng/cam khi chụp dưới ánh đèn bóng tròn (đèn
Vonfram, Tungsten), hoặc ngả mà xanh nhạt khi chụp trong phòng dùng đèn
huỳnh quang. Tình trạng này xảy ra là vì mỗi nguồn sáng đều phát ra một
nhiệt độ màu khác nhau. Một máy ảnh kỹ thuật số có thể đo được các màu
như đỏ, xanh lá, xanh lam trong một chùm sáng tới cảm biến. Một bức ảnh
được chụp dưới ánh sáng mặt trời ban ngày sẽ có đầy đủ các bước sóng
trong một quang phổ (tức là ánh sáng trắng). Vì vậy, khi chụp dưới ánh
đèn bóng Vonfram mà không chỉnh nhiệt độ màu về đúng nấc sẽ có hiện
tượng trên do chùm sáng phát ra từ bóng đèn loại này có bước sóng khác
với ánh sáng trắng (được tạo nên bởi 7 màu cơ bản). Một mẹo nhỏ để bạn
dễ nhớ và áp dụng là nguồn sáng có nhiệt độ càng cao (ngọn lửa đèn khò,
bếp ga) thì phát ra ánh sáng càng xanh, nguồn sáng có nhiệt độ càng thấp
( ngọn nến, đèn dầu) thì ánh sáng càng đỏ.
3. Vì sao phải chỉnh WB?
Như đã nói ở phần trên, mỗi nguồn sáng có một màu sắc khác nhau,
tùy thuộc vào chúng thuộc khoảng bước sóng nào trong quang phổ vạch.
Những nguồn sáng nhấn tạo hầu hết đều có nhiệt độ màu thấp và lượng
nhiệt nhỏ hơn ánh sáng mặt trời. Những chùm sáng này vì thế có bước sóng
nhỏ, và thuộc dải sáng đơn sắc màu đỏ (nằm trong khoảng 0.644 đến 0.76
micromet). Khi đi vào cảm biến máy ảnh, chúng sẽ được những tế bào sáng
màu đỏ trong hệ màu RGB của cảm biến hấp thụ. Chính vì thế bức ảnh sẽ bị
ngả màu cam hoặc vàng tùy vào mức độ ánh sáng.
Máy ảnh số, những cảm biến cùng vi xử lý hình ảnh đắt giá tới hàng
chục triệu cũng vẫn là máy móc nên không thể nào có khả năng kỳ diệu như
con mắt của loài người được. Mắt của chúng ta cùng hệ thần kinh thị
giác có khả năng tự động điều chỉnh khi tiếp xúc với những nguồn sáng và
nhiệt độ màu khác nhau để hiển thị về màu sắc một cách trung thực chỉ
trong một tíc tắc rất nhỏ. Một chiếc camera thì không thông minh đến
vậy, nên khi rơi vào những trường hợp ánh sáng phức tạp, ta phải tự điều
chỉnh nó cho phù hợp với môi trường xung quanh.
4. Thiết lập thông số về WB
Auto: Chế độ tự động cân bằng trắng có trên mọi máy ảnh số ngày
nay, và trên hầu hết các mẫu smartphone, được ký hiệu là AWB. Theo thời
gian, cùng với sự tiến bộ của công nghệ, các máy ảnh số ngày càng thông
minh hơn, nên sử dụng AWB trong đa số trường hợp đều cho ra màu sắc
chuẩn hoặc sai khác có thể chấp nhận được. Tuy nhiên nếu cảm thấy không
hài lòng khi sử dụng chế độ này, bạn nên chuyển qua dùng các thiết lập
khác cho phù hợp.
Tungsten: Bạn nên dùng preset này khi chụp trong nhà, dưới ánh đèn
bóng tròn Vonfram. Màu sắc của bức ảnh sẽ bớt bị ngả vàng, và dịu đi
thấy rõ khi bạn sử dụng.
Fluorescent: Ngược lại với Tungsten, thiết lập chế độ này sẽ làm
tông màu sáng và ấm hơn. Bức ảnh của bạn sẽ không còn ám màu xanh ảm đạm
nữa.
Daylight: Dùng khi chụp ngoài trời, dưới ánh sáng mặt trời có cường
độ bình thường, không quá chói chang. Hiện tại, chỉ có một số máy ảnh
có preset này mà thôi.
Cloudy: Khi chụp ngoại cảnh trong một ngày nhiều mây, hãy nhớ đến
chế độ này. Tác phẩm của bạn trông sẽ tươi tắn, tràn đầy sức sống hơn
bình thường.
Flash: ánh đền Flash có nhiệt độ màu rất cao, rất dễ gây hiện tượng
cháy sáng nếu không biết cách sử dụng. Khi kích hoạt chế độ này cảm
biến sẽ tự động điều chỉnh để tiếp nhận ánh sáng đều hơn giữa vùng có và
không có Flash.
Shade: chụp trong bóng râm làm ảnh bị tối và ảm đạm hơn những gì
mắt ta nhìn khung cảnh thực. Chế độ Shade sẽ làm tăng độ ấm áp cho tấm
hình.
5. Chỉnh WB thủ công
Nếu tất cả những preset trên vẫn chưa đưa ra được một kết quả có
thể chấp nhận được thì đã đến lúc bạn phải ra tay điều chỉnh WB. Có rất
nhiều cách để làm điều này, nổi tiếng hơn cả vẫn là phương pháp grey
card – sử dụng một tấm thẻ có màu xám chuẩn được in ra để thiết lập làm
mẫu. Tuy nhiên, điều này khá là phiền phức vì không phải ai cũng muốn kè
kè tấm thẻ đó bên người, dưới đây sẽ là một phương pháp khác linh hoạt
hơn, nhưng về nguyên lý thì không có gì khác grey card. Bạn hãy tìm một
vật thể nào thật trắng để chụp lại làm mẫu. Sau đó chỉnh thiết lập trong
máy ảnh lấy màu trắng bạn vừa chụp được làm WB chuẩn. Rất đơn giản, chỉ
có vậy là xong. Từ đó trở đi, máy của bạn đã có thể phân tích được
trong môi trường hiện tại thì màu trắng chuẩn là như thế nào, để từ đó
có thể nhận định chính xác những màu sắc khác. Tất nhiên, khi di chuyển
đến một khung cảnh có điều kiện sáng khác, bạn lại phải thực hiện lại
thao tác này. Nhưng tốn vài giây để có hàng chục tấm hình đẹp thì không
đáng kể gì cả.
Kết luận
Hãy bỏ ngoài tai những lời nhận xét đầy tính mỉa mai rằng sử dụng
AWB hoặc những preset có sẵn trong máy chỉ dành cho những tay mơ. Thực
tế, trong hầu hết trường hợp, những thiết lập trên đều hoạt động hoàn
hảo, và không phải lúc nào bạn cũng có thời gian để kịp chỉnh tay chế độ
WB. Vì thế, hãy sử dụng thành thạo những preset có sẵn trong máy cho
quen tay trước khi tập tành chế độ manual, vì xét cho cùng cái đich mà
chúng ta hướng tới đều là một tấm hình đẹp mà thôi.
http://genk.vn/pc-do-choi-so/can-bang-trang-trong-nhiep-anh-chinh-the-nao-cho-dung-20121128043914994.chn
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét