Thứ Ba, 9 tháng 7, 2019

SỰ KHÁC NHAU GIỮA CÁC ĐỊNH DẠNG EBOOK: EPUB, MOBI, AZW, IBA,…

Đã có nhiều người chuyển sang đọc eBook (sách điện tử) hơn so với trước đây. Chúng có mức giá rẻ hơn và cũng tiện cho việc di chuyển hơn. Chính điều này giúp nó chiếm 30% tổng số lượng sách được bán tại Mỹ.
Nhưng điều này chưa hẳn là tốt với người dùng. Không như MP3, một định dạng mà bạn có thể "quăng" vào bất cứ máy nghe nhạc nào cũng hoạt động, ebook có hàng loạt các định dạng độc quyền lẫn định dạng mở. Phức tạp hơn nữa, không phải toàn bộ các máy đọc sách điện tử đều hỗ trợ hết.
Trong bài viết này, trang MakeUseOf sẽ giới thiệu đến bạn các định dạng phổ biến, giải thích ưu điểm, nhược điểm và các máy đọc nào hỗ trợ chúng.
1. EPUB
EPUB là định dạng ebook phổ biến nhất trên thế giới. Ban đầu, nó được phát triển bởi Diễn đàn Xuất bản Số Quốc tế (International Digital Publishing Forum – một phần của World Wide Web Consortium) nhằm thay thế định dạng eBook mở cũ (OEB) vào năm 2007.
Do EPUB là một định dạng mở, sử dụng miễn phí và không có nhà cung cấp độc quyền, nó dần trở thành định dạng ebook phổ biến hơn. Thậm chí, định dạng này còn hỗ trợ các hình ảnh màu sắc, đồ họa SVG, các yếu tố tương tác hay cả video.
Chính vì thế, hầu như tất cả các máy đọc sách chính thống và hệ điều hành đều hỗ trợ định dạng này. Tuy nhiên, nhà xuất bản có thể sử dụng bất cứ hệ thống DRM nào họ muốn để "bọc" nó. Nhưng bạn vẫn có thể xóa DRM trên bất kì ebook nào mà bạn muốn.
Có một nhược điểm là những thiết bị Amazon Kindle lại chẳng thể đọc được định dạng này, ngoại trừ tablet Kindle Fire. Nếu bạn có một cuốn sách định dạng EPUB và muốn đọc nó trên Kindle, hãy sử dụng Calibre để chuyển đổi ebook sang một định dạng khác.
2. MOBI
Giống như EPUB, định dạng MOBI cũng được phát triển từ định dạng OEB cũ. Mobipocket, một công ty đến từ Pháp, đã tạo ra định dạng này vào năm 2000 và chính nó là "nền tảng" để tạo nên phần mềm Mobipocket Reader.
Amazon đã mua lại công ty này vào hồi năm 2005 và phát triển nó trong vòng 11 năm. Vào hồi tháng 10/2016, Amazon đã chính thức xóa bỏ trang web và các máy chủ của Mobipocket, nhưng định dạng MOBI vẫn còn được duy trì.
Có một vài điểm khác nhau giữa EPUB và MOBI. Cơ bản, nó không phải là định dạng mở và vì thế, nó không thường sử dụng rộng rãi. Ngoài ra, nó cũng không hỗ trợ âm thanh và video.
Định dạng này được hầu hết các máy đọc sách hỗ trợ, ngoại trừ Barnes & Noble Nook.
Lưu ý: Định dạng MOBI cũng được mở rộng với chuẩn PRC.
3. AZW và AZW3
AZW và AZW3 là 2 định dạng ebook chính thuộc quyền sở hữu của Amazon. AZW là định dạng cũ hơn, nó được giới thiệu chung với chiếc Kindle đầu tiên hồi năm 2007. AZW3 được tung ra vào năm 2011 cùng với chiếc máy đọc Kindle Fire.
Bất cứ khi nào bạn mua hay tải một ebook từ Amazon, bạn sẽ nhận được 1 trong 2 định dạng này trong thiết bị. AZW3 có nhiều lợi thế hơn so với AZW. Nó hỗ trợ nhiều kiểu, phông chữ và bố cục hơn.
Cả 2 định dạng này đều hoàn toàn tương tự như định dạng MOBI. Dù chưa bao giờ được xác nhận chính thức, nhưng rõ ràng, chúng ta có thể hiểu rằng Amazon mua lại Mobipocket nhằm sử dụng công nghệ này làm "bàn đạp" cho định dạng AZW của riêng họ. Và không như MOBI, các định dạng của Amazon hỗ trợ cả video lẫn âm thanh.
Bởi vì AZW thuộc quyền sở hữu của Amazon, thế nên, nó không được hỗ trợ rộng rãi trên những máy đọc sách như EPUB và MOBI. Và dĩ nhiên, toàn bộ các sản phẩm Kindle của Amazon có thể đọc định dạng này, nhưng các thiết bị phổ biến như máy đọc sách Nook & Kobo lại không thể.
Cả Android và iOS đều có thể đọc được AWZ, và cũng có thể đọc được trên các ứng dụng quản lý ebook phổ biến như Calibre và Alfa.
4. IBA
Một định dạng ebook độc quyền phổ biến khác mà bạn có thể gặp là IBA. Đây chính là định dạng sách được tạo từ ứng dụng iBooks Author của Apple.
Về kĩ thuật, định dạng này rất giống với EPUB. Tuy nhiên, nó dựa trên các đoạn mã widget tùy chỉnh trên ứng dụng Apple Books để hoạt động, vì thế, nó không thể đọc được trên toàn bộ máy đọc sách.
Hãy nhớ răng, định dạng này chỉ sử dụng cho những cuốn sách được viết trong iBooks Author. Nếu bạn mua những cuốn ebook bán chạy phổ biến từ cửa hàng iTunes, bạn sẽ nhận được file có định dạng EPUB, dù rằng chúng sẽ bị giới hạn DRM.
Định dạng iBook này hỗ trợ video, âm thanh, ảnh và các yếu tố mang tính tương tác.
5. PDF
Định dạng ebook phổ biến cuối cùng chính là PDF. Do định dạng này được sử dụng rộng rãi trên web, PDF dần trở thành một định dạng phổ biến cho ebook.
Nhược điểm lớn nhất của nó chính là thiếu sự tái tạo tự nhiên. Tái tạo ở đây có nghĩa là có thể điều chỉnh linh động phần hiển thị nội dung theo kích thước của màn hình hoặc cài đặt theo người dùng tùy chỉnh.
Toàn bộ các định dạng ebook chuyên dụng đều có khả năng tái tạo dựa trên trình tự của các đối tượng trong luồng nội dung. Định dạng PDF thường thiếu đi sự tái tạo phổ biến: sử dụng các thẻ tag để xác định cấu trúc cơ bản của tài liệu. Tuy nhiên, các máy đọc sách vẫn không thể hỗ trợ tốt với các file PDF đã được gắn thẻ.
Về mặt tích cực, nó là định dạng mở thứ hai trong danh sách. Năm 2008, nó đạt tiêu chuẩn ISO 32000.
Bên cạnh 5 định dạng phổ biến trên, còn có những định dạng khác ít được sử dụng hơn.
6. LRS, LRF và LRX
LRS, LRF và LRX là các định dạng ebook Broad Band. Chúng là những định dạng độc quyền do Sony tạo ra cho dòng máy đọc sách ebook của riêng mình.
LRS là chuẩn mở, nhưng LRF và LRX vẫn là đóng. Dù bất kể là gì thì Sony cũng đã từ bỏ 3 định dạng này để chuyển sang sử dụng EPUB.
7. FB2
Định dạng FB2 được dựa trên XML và ban đầu được phát triển ở Nga. Định dạng này phổ biến nhờ vào khả năng lưu trữ metadata trong chính file ebook.
Nó cũng được sử dụng như một định dạng lưu trữ do việc chuyển đổi thành các định dạng khác một cách dễ dàng.
8. DJVU
DJVU khá phổ biến trong cộng đồng khoa học. Nó có độ nén cao hơn khoảng 10 lần so với PDF. Nó cũng có thể lưu trữ hơn 100 bản quét đen trắng trong một file chưa tới 1MB.
9. LIT
LIT từng là định dạng ebook độc quyền của Microsoft. Khi kích hoạt DRM, các cuốn sách chỉ có thể đọc được trên ứng dụng Microsoft Reader.
Năm 2011, Microsoft "khai tử" định dạng LIT này.
10. RFT
Rich Text Format là một định dạng tương thích với toàn bộ các máy đọc sách có trên thị trường. Nó có lợi thế hơn TXT do khả năng giữ lại các kí tự đặc biệt và hỗ trợ cho việc tái tạo và định dạng lại văn văn bản.
EPUB, MOBI, AZW: Định dạng nào tốt nhất?
Sự thật, các định dạng mà bạn cần lo lắng chính là EPUB, MOBI và AZW.
Nếu bạn dự định "xây dựng" một thư viện ebook khá lớn trong máy tính mà có thể hỗ trợ cho hầu hết các máy đọc sách thì hãy tận dụng EPUB. Nếu bạn muốn tạo một thư viện chủ yếu dành cho Kindle thì hãy chọn MOBI. Nó không có nhiều tính năng như AZW nhưng nhiều thiết bị lại có thể đọc được nó.
Mời các bạn tham gia Group Cộng đồng VnReview để thảo luận và cập nhật tin tức công nghệ cùng cơ hội nhận quà tặng hàng tháng.
Minh Hùng
Người đăng: vào lúc Không có nhận xét nào:

THE DIFFERENT EBOOK FORMATS EXPLAINED: EPUB, MOBI, AZW, IBA, AND MORE

More people are reading ebooks than ever before. Their lower cost and more portable nature means that they now account for 30 percent of all book sales in the United States.
But it’s not all good news for consumers. Unlike MP3s, which you can throw onto any music player and expect them to work, ebooks are a maze of proprietary and open standard formats. To complicate matters further, not all e-readers support all formats.
In this article, we look at some of the most common formats, explain their pros and cons, and tell you which readers support them.

1. EPUB

EPUB is the most widely adopted ebook file format. Initially developed by the International Digital Publishing Forum (which is now part of the World Wide Web Consortium), it superseded the old Open ebook format (OEB) in 2007.
Because EPUB is free to use, open standard, and vendor-independent, it has grown to become the most common ebook format. Although not often seen, it can even support color images, SVG graphics, interactive elements, and full videos.
In many ways, it’s the ebook equivalent of the trusty MP3—both in a good and bad way. Almost all mainstream e-readers and computer operating systems support the format, but publishers can also wrap it in any DRM system of their choosing (although you can remove the DRM on any ebook you own).
And the downside? Amazon Kindle devices cannot read it (except for the Kindle Fire tablet). If you have a book in the EPUB format that you want to read on your Kindle, you can convert ebooks into a different format using Calibre.
How to Auto-Convert Ebooks to Kindle Format When Importing Into Your Library How to Auto-Convert Ebooks to Kindle Format When Importing Into Your LibraryCalibre has another nifty trick up its sleeve: it can automatically convert any ebook into the Kindle's MOBI format when you import it into your library.READ MORE

2. MOBI

Like EPUB, the MOBI format also grew out of the old OEB format. French company Mobipocket forked it in 2000 and it went on to form the basis of its Mobipocket Reader software.
Amazon bought the company in 2005 and allowed it to flourish for 11 years. In October 2016, Amazon finally shut down Mobipocket’s website and servers, but the MOBI format continues to live on.
There are a few key differences between EPUB and MOBI. Most pertinently, it is not open standard and, therefore, is not publicly available. It also cannot support sound or video.
Once again, its supported by all the major e-readers with one exception: the Barnes and Noble Nook.
Note: The MOBI format also uses the PRC extension.

3. AZW and AZW3

The AZW and AZW3 extensions are Amazon’s two proprietary ebook formats. AZW is the older of the two; it debuted alongside the first Kindle back in 2007. AZW3 arrived in 2011 with the release of the Kindle Fire reader.
Whenever you buy or download an ebook from Amazon, you will receive it on your device in one of the two formats. AZW3 is more advanced than AZW. It supports more styles, fonts, and layouts.
How to Download Free Amazon Kindle eBooks to Your PC How to Download Free Amazon Kindle eBooks to Your PCEven if you don't have a Kindle, you can still download free Kindle ebooks to read on your PC. This article eases you through the process.READ MORE
Behind the scenes, both formats are extremely similar to the MOBI format. Although it’s never been publicly confirmed, it’s widely assumed that the reason Amazon bought Mobipocket was so it could use the underlying technology as the basis for its AZW format. Unlike MOBI, the Amazon formats both support video and sound.
Because AZW is proprietary, it is not as widely supported on e-readers as EPUB and MOBI. Naturally, all of Amazon’s Kindle products can read the format, but other popular devices such as the Nook and Kobo e-readers cannot.
Android and iOS can both read AWZ, and it’s also readable on popular ebook management apps like Calibre and Alfa.

4. IBA

The other common proprietary ebook format which you’re likely to stumble across is IBA. It is the format used for books created in Apple’s iBooks Author app.
Technically, the format is very similar to EPUB. However, it relies on custom widget code in the Apple Books app to function and thus cannot be universally read on all e-readers.
Remember, this format is only used for books written in iBooks Author. If you buy regular best-selling ebooks from the iTunes store, they will be delivered in the EPUB format (though they will be DRM-restricted).
The iBook format supports video, sound, images, and interactive elements.

5. PDF


The last major ebook format in circulation is PDF. Because of the format’s widespread adoption around the web, PDFs have become a popular way of delivering ebooks.
Its big downside is the lack of native reflowing. Reflowing is the term used to describe when a file can adapt its presentation according to the size of the screen or the settings a user selected.
All the dedicated ebook formats offer reflowing based on the sequence of objects in the content-stream. The PDF format can circumnavigate the lack of regular reflowing by using tags to define the underlying structure of a document. However, tagged PDFs are still not well supported by ebook readers.
On the positive side, it’s only the second format on the list that’s open standard; it became ISO 32000 back in 2008.

Other Ebook Formats to Be Aware Of

There are a few less-common formats you might see from time-to-time…

6. LRS, LRF, and LRX

LRS, LRF, and LRX are the file extensions for the Broad Band ebook format. They were proprietary formats that Sony created for use on its own range of ebook readers.
LRS is now open standard, but LRF and LRX remain closed. Regardless, Sony has abandoned all three formats in favor of EPUB.

7. FB2

The XML-based FB2 started life in Russia. It is common among ebook collectors thanks to its ability to store metadata within the ebook file itself.
It also heavily used as a storage format due to the ease with which it can be converted into other formats.

8. DJVU

DJVU is popular in the scientific community. It boasts a compression that’s approximately 10 times better than PDF; it can store more than 100 black and white scans in less than a megabyte.
Note: You can reduce the size of a PDF with a few compression tricks.
How to Compress a PDF, Reduce the File Size, and Make It Smaller How to Compress a PDF, Reduce the File Size, and Make It SmallerThis guide covers how to make a PDF smaller using simple programs and tools.READ MORE

9. LIT

LIT was Microsoft’s proprietary ebook format. When DRM-enabled, the books were only readable on the Microsoft Reader app.
In 2011, Microsoft discontinued the LIT format. Reader vanished earlier this year.

10. RFT

The Rich Text Format is compatible with every e-reader on the market. It has an advantage over TXT because of its ability to retain special characters and its support for reflowing and text formatting.

EPUB vs. MOBI vs. AZW: Which One Is Best?

In truth, the only formats you need to worry about are EPUB, MOBI, and AZW.
If you plan on building a sizeable ebook library on your computer that’s supported on most readers, stick with EPUB. If you want to create a library that’s predominately Kindle-specific, choose MOBI. It doesn’t have quite as many features as AZW but more devices can read it.
If you’d like to learn more, check out our introduction to ebooks too.
What Is an Ebook? How to Read EPUB, MOBI, and More What Is an Ebook? How to Read EPUB, MOBI, and MoreConfused about ebook files? Here's everything you need to know about ebooks, ebook formats, and how to read ebooks.READ MORE
Người đăng: vào lúc Không có nhận xét nào:
Đăng ký: Bài đăng (Atom)