20 giờBình luận: 54
Tòa án tối cao Mỹ đang tiếp nhận hai vụ kiện liên quan đến Google, Twitter và các công ty Internet hàng đầu của Mỹ. Cáo buộc trong các vụ án này từng được bác bỏ trong những cấp tòa sơ thẩm và tòa phúc thẩm nhưng tòa án tối cao Mỹ đã đồng ý lắng nghe lại các vụ án này. Chúng ta sẽ có một vụ kiện riêng rẽ của Google và một vụ kiện của Twitter nhưng chúng đều liên quan đế các đạo luật chống khủng bố và đặc biệt là điều luật 230, điều luật luôn được các công ty Internet Mỹ viện dẫn để bảo vệ bản thân mình khỏi các cáo buộc.
Vụ kiện Google và Twitter
Đây là những vụ kiện rất dài và phức tạp, đã diễn ra nhiều năm nay nên mình chỉ tóm tắt sơ qua để các bạn hiểu. Vụ đầu tiên là Gonzalez với Google, cho rằng các thuật toán của YouTube đã giúp tổ chức khủng bố ISIS chia sẻ các video và tuyển thêm thành viên, từ đó Google phải phần nào chịu trách nhiệm về vụ tấn công hồi năm 2015 ở Paris làm chết 130 người, trong đó có sinh viên đại học Nohemi Gonzalez. Vụ kiện này là do gia đình Gonzalez và các nạn nhân khác của vụ khủng bố đưa lên theo đạo luật chống khủng bố của Mỹ.
Chi tiết hơn, bên nguyên đơn trong vụ kiện cho rằng Google (YouTube) đã khuyến cáo các nội dung ISIS cho người dùng, cho phép họ tìm các video khác từ các tài khoản của ISIS. Đồng thời, Google cũng cho phép chạy quảng cáo trên các video ISIS, từ đó chia sẻ doanh thu quảng cáo cho các tổ chức khủng bố, chịu trách nhiệm trực tiếp vào việc hỗ trợ khủng bố quốc tế.
Đại diện Google nói rằng họ không chịu trách nhiệm cho những nội dung mà người dùng tạo ra, cũng như họ không có khả năng lọc và kiểm soán toàn bộ các nội dung bất hợp pháp trên những nền tảng của họ. Đồng thời lo ngại những đe dọa từ việc chịu trách nhiệm pháp lý có thể tạo ra những rào cản nghiêm ngặt với các hoạt động online.
Vụ kiện Google và Twitter
Đây là những vụ kiện rất dài và phức tạp, đã diễn ra nhiều năm nay nên mình chỉ tóm tắt sơ qua để các bạn hiểu. Vụ đầu tiên là Gonzalez với Google, cho rằng các thuật toán của YouTube đã giúp tổ chức khủng bố ISIS chia sẻ các video và tuyển thêm thành viên, từ đó Google phải phần nào chịu trách nhiệm về vụ tấn công hồi năm 2015 ở Paris làm chết 130 người, trong đó có sinh viên đại học Nohemi Gonzalez. Vụ kiện này là do gia đình Gonzalez và các nạn nhân khác của vụ khủng bố đưa lên theo đạo luật chống khủng bố của Mỹ.
Chi tiết hơn, bên nguyên đơn trong vụ kiện cho rằng Google (YouTube) đã khuyến cáo các nội dung ISIS cho người dùng, cho phép họ tìm các video khác từ các tài khoản của ISIS. Đồng thời, Google cũng cho phép chạy quảng cáo trên các video ISIS, từ đó chia sẻ doanh thu quảng cáo cho các tổ chức khủng bố, chịu trách nhiệm trực tiếp vào việc hỗ trợ khủng bố quốc tế.
Đại diện Google nói rằng họ không chịu trách nhiệm cho những nội dung mà người dùng tạo ra, cũng như họ không có khả năng lọc và kiểm soán toàn bộ các nội dung bất hợp pháp trên những nền tảng của họ. Đồng thời lo ngại những đe dọa từ việc chịu trách nhiệm pháp lý có thể tạo ra những rào cản nghiêm ngặt với các hoạt động online.
QUẢNG CÁO
Vụ việc thứ hai là Twitter với Taamneh, cũng tương tự vụ việc Google nhưng nó liên quan đến hành vi khủng bố của ISIS vào Istanbul, Thổ Nhĩ Kỳ làm 29 người thiệt mạng. Toàn án tối cao Mỹ sẽ quyết định xem liệu các nền tảng online có phải chịu trách nhiệm cho những quảng cáo hướng đối tượng hay các thuật toán phát tán nội dung bị dùng cho mục đích xấu trên nền tảng của họ hay không.
Trên thực tế, toàn bộ các công ty công nghệ điều viện dẫn điều luật 230 để bảo vệ họ khỏi những vụ kiện tương tự, đã xảy ra rất nhiều trong quá khứ.
Điều luật 230 là gì
Mình xin phép dẫn lại bài viết cũ, có lọc bớt để các bạn dễ theo dõi hơn. Bạn nào muốn tham khảo lại có thể xem thêm ở đây, cùng với dự thảo luật An Toàn Công Nghệ của Mỹ.
Điều luật 230 thuộc Communications Decency Act, Đạo luật Chuẩn mực Truyền thông, qua đó các nền tảng dịch vụ trực tuyến có quyền 1.quản lý những nội dung mà người dùng đăng tải, 2.bảo vệ chính các công ty lẫn người dùng ấy khỏi hậu quả của những từ ngữ sai trái, kích động mà người dùng các dịch vụ đăng lên mạng internet:
“Không nhà cung cấp nội dung hay người dùng của một dịch vụ máy tính tương tác bị coi là tác giả hoặc phát ngôn viên cho bất kỳ thông tin nào được cung cấp bởi một đơn vị nội dung khác.”
Nói dễ hiểu, Khoản 230 này bảo vệ mọi trang web và dịch vụ đăng tải và lưu trữ nội dung trực tuyến khỏi những vụ kiện liên quan đến những nội dung mà người dùng đăng tải. Lấy ví dụ có người mắng chửi, phỉ báng anh em trên Facebook, thì nhờ Khoản 230 này, anh em không thể kiện Facebook vì dịch vụ đó giúp những từ ngữ tấn công anh em tồn tại được. Nhưng nếu Khoản 230 được viết lại theo hướng có lợi cho người dùng hơn, hoặc thậm chí bị loại bỏ, thì lại là chuyện khác, khi đó anh em có thể vác luật sư đi kiện Zuckerberg vì mình bị người khác vu khống và bắt nạt trên MXH.
Quay trở về với Communications Decency Act, rất nhiều các nội dung trong đạo luật này đã được tòa án Mỹ bác bỏ do các lo ngại về vi phạm hiến pháp về tự do ngôn luật nhưng điều luật 230 vẫn luôn được trích dẫn và là "cái khiên" bảo vệ các công ty công nghệ.
Trên thực tế, cựu tổng thống Mỹ Donald Trump là người cực kỳ ghét điều luật 230, ông tin rằng điều luật này quá ưu ái cho các công ty công nghệ, ông từng đưa ra các bản dự thảo và sắc lệnh để điều chỉnh nhưng Quốc Hội Mỹ mới là nơi duy nhất có thể thay đổi các điều luật này. Ngay cả trong buổi xử án, thẩm phán tòa án tối cao Mỹ, ông Kavanaugh cũng nói rằng những thay đổi trong điều luật 230, nếu có, phải do Quốc Hội Mỹ quyết định mà không phải là tòa án.
QUẢNG CÁO
Tất nhiên, cái gì cũng có hai mặt của nó. Điều luật 230 không phải là điều luật vạn năng và các công ty Internet cũng không thể phủi tay hoàn toàn khỏi những gì người dùng đăng tải. Như đã nói ở trên, một mục của điều luật 230 cho phép các công ty công nghệ quản lý các nội dung mà người dùng đăng tải, cho phép họ xóa những nội dung bị cho là nguy hiểm. Điều luật 230 cũng không bảo vệ chủ website khỏi các nội dung vi phạm luật hình sự liên bang, hay các luật liên quan đến sở hữu trí tuệ, và đặc biệt càng không bảo vệ chủ sở hữu website/nền tảng khỏi việc tự tạo ra những nội dung bất hợp pháp hay gây hại.
Chuyện gì sẽ xảy ra, nếu tòa án tối cao Mỹ phán quyết bất lợi cho Google, Twitter và nó sẽ thay đổi Internet mà chúng ta biết như thế nào?
Như các bạn đã biết, Google, Facebook, Twitter, TikTok... không tự tạo ra nội dung mà chính chúng ta, những người dùng trên đó mới tạo ra nội dung. Chính vì vậy, điều luật 230 vẫn luôn được trích dẫn và xem như một điều luật giúp Internet tồn tại đến thời điểm hiện tại. Các công ty công nghệ lớn như Google, Twitter hay Meta đều cho rằng việc đề cử nội dung dựa trên thuật toán là cực kỳ thiết yếu, nó cho phép họ "sắp xếp, phân loại và hiển thị" các nội dung cho người dùng nhằm tăng cường trải nghiệm của họ trên các nền tảng.
Nếu tòa án quyết định bất lợi cho các công ty công nghệ, nó có thể tạo ra một tiền lệ mà qua đó các công ty này phải chịu trách nhiệm pháp lý do quảng cáo hướng đối tượng hoặc các cơ chế đề cử nội dung. Qua đó, toàn bộ các cơ chế phân hạng, xếp loại và đề cử cũng sẽ phải thay đổi. Các công ty công nghệ lớn sẽ trở thành mục tiêu của rất nhiều vụ kiện, đồng thời phải hạn chế rất nhiều những nội dung từng có trước đây.
Lấy ví dụ, Yelp, Reddit, Microsoft, Craigslist, Twitter, Facebook cho biết sẽ không còn các nội dung tìm kiếm liên quan đến việc làm hay quán ăn nữa vì họ sẽ bị kiện. Hay các website review quán ăn sẽ bị kiện tội phỉ báng khi một người dùng post review chê nhà hàng nào đó.
Ngay cả các dịch vụ hẹn hò như Tinder hay Match, cũng nói rằng điều luật 230 là cần thiết để trải nghiệm người dùng trên các nền tảng này phù hợp hơn. Luật sự Google, Lisa Blatt cho rằng liệu điều luật 230 có còn được phục vụ mục tiêu ban đầu mà nó tạo ra hay không? Có còn giúp các website quản trị nội dung thật tốt mà không lo lắng bị trừng phạt vì việc quản lý. Blatt lo ngại các chủ sở hữu website/nền tảng sẽ đi đến một trong hai thái cực, hoặc loạt bỏ hoàn toàn, bất cứ thứ gì có khả năng gây tranh cãi về mặt pháp lý hoặc không thực hiện bất cứ hành vi nào để quản lý các nội dung, xem như không có gì xảy ra.
Có một câu hỏi khá thú vị mà mình thấy TheVerge nhắc tới, đó là liệu Google có phải bị trừng phạt vì hiển thị những kết quả tìm kiếm liên quan đến nội dung khủng bố, kể cả khi đó là kết quả của những gì mà người dùng tìm kiếm. Và liệu họ có phải chịu trách nhiệm nếu người dùng tìm kiếm các thông tni sai lệch hay một video khủng bố nào đó.
Nói đi cũng phải nói lại, việc chúng ta phụ thuộc quá nhiều vào thuật toán đề cử của các công ty công nghệ thật sự là không tốt. Tổng tống Mỹ Joe Biden cho biết:
"Ngành công nghệ của Mỹ là một trong những ngành công nghiệp sáng tạo nhất thế giới... Nhưng cũng như những người Mỹ khác, tôi thật sự lo ngại về cách mà một số công ty thu tập ,chia sẻ và khai thác dữ liệu cá nhân của chúng ta, từ đó làm gia tăng chủ nghĩa cực đoan và phân cực Hợp Chủng Quốc Hoa Kỳ, ảnh hưởng đến nền kinh tế cũng như vi phạm các điều luật về quyền của phụ nữ và các nhóm thiểu số, hay thậm chí gây ra những ảnh hưởng đến con em chúng ta.
Anh em rảnh có thể xem lại link nguồn hình bài viết, Mozilla thực hiện để “troll” YouTube khi nền tảng MXH này đề cử các nội dung vi phạm chính các quy tắc của nó.
Tham khảo: Time, TheVerge, The Verge, ảnh minh họa: Mozilla
