THỜI KỲ "HẬU ỨNG DỤNG" VÀ SỰ TRỔI DẬY CỦA CÁC CÔ TRỢ LÝ ẢO: MỘT TƯƠNG LAI MANG TÍNH TỰ ĐỘNG HÓA CAO
Hiện tại, chúng ta đều nghĩ rằng có rất nhiều người dùng
smartphone đều tải thêm ứng dụng vào điện thoại của mình để mở rộng thêm
những gì mà thiết bị có thể làm được. Tuy nhiên, theo như công ty phân
tích Comscore thì có đến 65% người dùng không còn download app nữa mà
chỉ sử dụng những cái có sẵn trên điện thoại của mình. Ngoài ra, trong
số những người có tải app thì có tới 42% người được hỏi dành phần lớn
thời gian của mình cho một phần mềm duy nhất. Và cũng theo một số dự báo
được TechRadar trích dẫn thì tới năm 2020, có thể các ứng dụng
trợ lý ảo sẽ chiếm đến 40% lượt tương tác trên điện thoại. Đó là thời điểm mà thời kỳ "hậu ứng dụng" bắt đầu.
Mark Armstrong, giám đốc nền tảng phát triển app Progress, cho biết:
"Chúng ta đang chứng kiến sự chuyển dịch từ app sang những hình thức trí
tuệ nhân tạo tiên tiến để tạo ra những 'đặc vụ thông minh'. Chúng có
thể nhanh chóng đưa ra những quyết định hay gợi ý theo hướng tích cực".
Ông nói thêm: "Việc tự động hóa quá trình ra quyết định sẽ ngày càng trở
nên phổ biến, và nó liên quan đến cả một hệ sinh thái dữ liệu phức tạp
luôn chuyển động, đặc biệt là sẽ dựa nhiều vào sở thích của từng người
dùng."
Sự quan trọng của việc "mở cửa" dữ liệu và kết nối nhiều thiết bị
Nils Lenke, trưởng nhóm nghiên cứu của công ty Nuance nổi tiếng về kĩ
thuật nhận diện giọng nói, cho hay: "Thực chất thì mọi thứ không phải là
để thay thế cho app. Thứ mà bạn sẽ thấy là những nền tảng phần mềm
Internet of Things mới xuất hiện bên cạnh các app, và bạn cũng sẽ thấy
thêm nhiều hệ thống đám mây, nhưng vẫn có app. Chừng nào còn có
smartphone và tablet thì sẽ có app". Với Lenke, thời kệ hậu ứng dụng là
việc việc ghép các thiết bị lại với nhau trong một mạng lưới chặt chẽ.
Nhưng với một số công ty khác thì app không còn quan trọng. James
Rosewell, nhà sáng lập kiêm CEO của 51Degrees, một công ty chuyên về
nhận biết thiết bị, nói rằng "hiện nay các marketer thường gặp một vấn
đề: tạo ra app hay chỉ cần website là đủ? Vì sao phải tạo ra một ứng
dụng native cho nhiều nền tảng, trong khi chỉ cần một trang web, một mã
nguồn là đủ? Các trang web di động ngày này mang lại tính năng tương
đương như app trong khi chi phí rẻ hơn, dễ quản lý nâng cấp hơn, và có
thể mang lại lợi nhuận nhiều hơn". Nhà sáng lập này còn chia sẻ rằng
việc cá nhân hóa trải nghiệm của người dùng cũng dễ hơn dựa vào thiết bị
mà họ dùng để truy cập trang web. "Đó là một lựa chọn rõ ràng".
Ngoài ra vẫn còn một vài lý do khác mà app đang dần mất đi vị thế của
mình. Mới đây Google đã bắt đầu thử nghiệm việc stream nội dung của một
ứng dụng Android thông qua nền web cho người dùng, tất nhiên khi đó bạn
cũng chẳng cần phải tải app về mà vẫn có thể xài gần như đủ chức năng
ngay từ web." Nick Braund, giám đốc công nghệ của công ty PHA Media chia
sẻ rằng "các lập trình viên của app sẽ phải liên tục tiến hóa, cũng như
cách mà Google đang làm, để có thể chống lại xu hướng giảm lượt
download app".
Đây là một sự thay đổi lớn cho các nhà phát triển. Pete Trainor, giám
đốc thiết kế giao diện của Nexus Design nói, nhận định rằng ngày nay bạn
buộc phải làm cho nội dung trong app của bạn cũng có thể tìm kiếm được,
nếu không bạn sẽ chết. "Nếu nội dung nào mà các bộ máy tìm kiếm không
chạy qua được, chúng sẽ không bao giờ có thể được tìm ra".
Vậy tất cả những thứ trên liên quan như thế nào đến các trợ lý ảo? Đó là
việc dữ liệu của các app hoặc web sẽ được mở ra để cho các công cụ tìm
kiếm đi vào và đánh chỉ mục. Bằng cách này, các trợ lý ảo cũng có thể
tiếp cận được dữ liệu của nhiều ứng dụng và dịch vụ khác nhau, từ đó đưa
thông tin đến cho người dùng một cách nhanh chóng và tiện lợi hơn.
Tưởng tượng một app đặt khách sạn mà
Siri hay Google Now không chạm đến được thì làm sao chúng đề xuất cho người dùng, tức là dịch vụ đó đang mất đi doanh thu rồi.
Trong trường hợp dịch vụ đặt khách sạn nói trên mở dữ liệu của mình, lúc
đó mọi thao tác book phòng, chọn loại phòng và thanh toán đều sẽ do trợ
lý ảo làm hết. Người dùng không cần một giao diện để tự mình thực hiện
những chuyện đó nữa, cũng đồng nghĩa với việc một app native không còn
quá cần thiết, thậm chí chỉ cần một app thôi cũng đủ đồ chơi. Tất nhiên,
đây chỉ là trong tương lai lý tưởng 100%, còn thực tế thì mọi thứ sẽ
khác.
Smart agent và trợ lý ảo là gì?
Chúng ta có thể nghĩ hai thứ này như là Siri, có điều nâng cao hơn và
đến từ nhiều nhà cung cấp hơn. Nuance hiện cũng đang cung cấp những bộ
kit và các nền tảng đám mây giúp nhà phát triển tự làm ra trợ lý ảo của
riêng mình bằng cách tích hợp công nghệ nhận dạng giọng nói, chuyển
giọng nói thành văn bản, và sắp tới sẽ là kĩ thuật đối thoại tự nhiên.
"Những trợ lý đa mục đích như Siri hứa hẹn sẽ giải quyết được nhiều vấn
đề cho bạn, và hiện nay những lĩnh vực mà các trợ lý ảo có thể chạm đến
ngày càng mở rộng. Tuy nhiên, thách thức với người dùng đó là khi họ yêu
cầu thứ gì đó, họ không chắc là Siri có thể làm được và có thật sự mang
lại giá trị hay không, hay chỉ lại đưa ra kết quả tìm kiếm gì đó trên
web mà thôi", Lenke nói.
Trong tương lai, xu hướng đó là các trợ lý ảo sẽ không còn bị ràng buộc
vào một thiết bị hay nhà sản xuất cố định nữa, gần giống Google Now hiện
nay có thể chạy trên cả Android và iOS, còn
Cortana thì đã chạy được trên cả Android, iOS lẫn
Windows 10 Mobile.
Cách thức của Microsoft về Cortana cũng khá hay, bởi hãng có thể mang
trợ lý của mình đến cho nhiều nền tảng khác nhất có thể, mở rộng tầm ảnh
hưởng của Microsoft Account, và biết đâu sau khi trải nghiệm Cortana
thì người dùng lại muốn tìm đến
Windows 10 Mobile thì sao.
Cortana cũng là một giải pháp tốt cho việc tương tác giữa điện thoại và
máy tính. Bạn có thể kết nối chiếc máy tính Windows 10 của mình với điện
thoại Windows 10 Mobile, bạn có một cô trợ lý xuất hiện lúc bạn ra
đường (mobile) lẫn lúc bạn ở nhà (PC). Khi cô ấy luôn đi theo bạn thì
việc ra lệnh hay nhờ vả gì đó sẽ không còn khó khăn hay rào cản nào liên
quan đến thiết bị.
Và một khi người ta đã phụ thuộc vào Cortana trên cả mobile lẫn PC, việc
thuyết phục họ trả tiền để sử dụng thêm những chức năng nâng cao của
Cortana sẽ không còn là chuyện khó. Lúc đó, biết đâu Microsoft lại có
thêm một nguồn doanh thu béo bở khác thì sao? Và xin nhắc lại rằng
Cortana có trên cả Windows, Android lẫn iOS nên hầu như người dùng nền
tảng nào cũng có thể truy cập tới "cô ấy".
Sắp tới,
trợ lý ảo cá nhân
thậm chí còn có thể nằm đâu đó trên web chứ không nhất thiết là phải
gắn chặt vào thiết bị, một số thì sử dụng cách lai giữa máy và web chẳng
hạn. Matt Mould, trưởng nhóm công nghệ ở công ty tư vấn Slalom, nhận
định: "Các smart agent sẽ khác biệt so với những thứ như Siri ở chỗ các
công ty sản phẩm và dịch vụ sẽ đứng sau những agent này và tinh chỉnh
lại dịch vụ khách hàng của mình một cách nhanh chóng. Một trong những
chiến trường mới sẽ là việc đánh nhau để giành khách hàng và thuyết phục
họ đăng kí trả tiền cho một cô trợ lý ảo cao cấp nào đó".
Các trợ lý ảo và khả năng hoàn thành công việc
Gartner dự đoán rằng tới cuối năm 2016, những quyết định mua bán phức
tạp sẽ được tự động hóa bởi các trợ lý ảo, ví dụ như khi cha mẹ cần mua
máy móc cho con cái đi học. Kiểu chi tiêu như thế này sẽ chiếm khoảng 2
tỉ USD doanh thu mỗi năm, một con số không nhỏ. "Mức này tương đương với
khoảng 2,5% người dùng di động tin tưởng vào các trợ lý ảo và để cho
những phần mềm trợ lý đó thực hiện những giao dịch trong khoảng 50$",
Armstrong chia sẻ.
Ông cũng cho rằng việc quan trọng đó là các doanh nghiệp phải bắt tay
với nhiều đối tác trong chuỗi cung ứng để đưa ra được một sản phẩm có
tính cá nhân hóa thật cao và có thể giao hàng thật nhanh. Bằng cách này
các trợ lý ảo mới có thể nhanh chóng chọn ra được một sản phẩm phù hợp
và mua giúp cho khách hàng. Ngoài ra, các doanh nghiệp cũng có thể tính
đến việc xây dựng trợ lý ảo của riêng mình, hoặc sử dụng các trợ lý có
sẵn rồi cho phép chúng truy cập vào cơ sở dữ liệu của công ty.
Trợ lý ảo cũng có tiềm năng đi vào cơ quan, công sở. Thay vì nhân viên
phải tự mình nhớ hàng tá cuộc họp, cuộc gặp mặt với khách hàng, mức độ
ưu tiên của dự án, trợ lý ảo sẽ giúp họ làm điều đó một cách đơn giản
hơn. Ứng dụng Office tích hợp Cortana là một ví dụ dễ thấy nhất, kiểu
như bạn đã gõ xong văn bản, giờ kêu Cortana tự hoàn thành trang bìa và
mục lục thì chỉ cần nói một lệnh là xong, không phải đi làm thủ công như
bây giờ. Các công cụ quản lý dự án khi tích hợp trợ lý ảo cũng chỉ cần
biết thông tin về tác vụ, năng lực nhân sự thì có thể lấy từ database,
chỉ cần nhiều đó là nó sẽ tự sắp việc cho mọi người.
Các ngân hàng có thể dùng trợ lý ảo như thế nào?
Cần truy vấn số dư tài khoản? Xem danh sách sao kê 5 giao dịch gần nhất
hay 3 tháng gần nhất? Lọc ra danh sách lương do công ty gửi cho bạn?
Hiện nay bạn có thể đến ngân hàng để làm những thứ này, ngoài ra bạn
cũng có thể gọi điện cho tư vấn viên hoặc mở trang web / app của ngân
hàng ra để tra cứu. Nhưng tất cả những thao tác này sẽ thay đổi nhờ vào
trợ lý cá nhân. "Cortana, xem giúp số dư của tui còn nhiêu vậy?", hoặc
"Siri, nói ngân hàng chuẩn bị giúp sao kê 3 tháng gần đây nhé, chiều tui
đi làm ra tui ghé ngang lấy sau". Đó, chỉ cần như vậy thôi là bạn đã có
thông tin hoặc hoàn thành yêu cầu mà không cần tốn thời gian tự làm.
Tất nhiên, không nhất thiết phải là Cortana hay Siri mà trợ lý ảo đó có
thể do chính ngân hàng cung cấp để tăng tính bảo mật và an toàn cho tài
khoản người dùng. Mấu chốt ở đây đó là việc sử dụng các dịch vụ tự động
hóa để giúp khách hàng thực hiện giao dịch nhanh hơn. Và chẳng mất bao
lâu nữa cho đến khi trợ lý ảo có thể giúp bạn tự thanh toán cho đối tác
khi đến hạn hợp đồng, hoặc tự nộp báo cáo thuế cho nhà nước khi bạn đã
hoàn thành bản kê.
Trợ lý ảo và machine learning
WDS, một trợ lý ảo của Xerox hiện có khả năng đọc câu hỏi của khách
hàng, phân tích và đưa ra hướng giải quyết tương tự như cách mà một nhân
viên chăm sóc khách hàng có thể làm được. WDS thậm chí còn có một
avatar ảo trên mạng để tạo sự thân thiện với người dùng, và giọng nói
cũng như cách thức nói chuyện có thể được tùy biến để phù hợp với định
vị của từng thương hiệu nào muốn sử dụng WDS. Tuy nhiên, điểm nhấn đáng
chú ý nhất đó là WDS có thể truy cập xuống dữ liệu của khách hàng mà
công ty đang lưu trữ.
Kết quả? WDS có thể biết được những thông tin mới nhất về khách hàng, về
những món hàng mà họ mua, biết về những vấn đề mới hoặc các vấn đề cũ
để mà đưa ra hướng giải quyết. Jean-Michel Renders, nhà nghiên cứu
trưởng ở Trung tâm nghiên cứu Xerox, chia sẻ: "Các công ty chăm sóc
khách hàng điện tử thường đi sau con người vì nó không được cập nhật
thường xuyên và không nhận biết được những rắc rối mới. Còn nghiên cứu
về trí tuệ nhân tạo của chúng tôi đang thay đổi điều đó. Với kĩ thuật
machine learning (một nhánh của trí tuệ nhân tạo, chuyên về học hỏi dữ
liệu và đưa ra giải pháp), trợ lý ảo WDS có khả năng học được cách giải
quyết vấn đề mới khi chúng xuất hiện".
Nói theo hướng khác, bằng cách liên tục học hỏi thế giới xung quanh, các
trợ lý ảo sẽ ngày càng thông minh hơn, biết được cách giải quyết nhiều
chuyện mà không cần phải lập trình lại thủ công. Lúc đó chi phí bảo trì
trợ lý ảo sẽ giảm xuống, giá bán dịch vụ thấp hơn, và nhiều người dùng
sẽ đến với các trợ lý này hơn.
Một thế giới không có app?
Thế giới hậu ứng dụng đang ngày càng gần hơn, nhưng đừng kỳ vọng một thế
giới di động mà hoàn toàn không có app nào. "App sẽ tiếp tục tồn tại và
tiến hóa theo nhiều hình thái khác nhau, trong khi các trợ lý ảo thì sẽ
ngày càng giống các bộ máy tìm kiếm hơn và nhiều người dùng hơn. Trợ lý
ảo sẽ giúp tạo ra một thế giới mà các app và dịch vụ được kết nối chặt
chẽ hơn chứ không hẳn là sẽ thay thế hoàn toàn cho ứng dụng.
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét