KÍNH THIÊN VĂN HUBBLE HƯ, CÁC KỸ SƯ TẮT MÁY KHỞI ĐỘNG LẠI, LẮC LẮC, KÍNH CHẠY LẠI BÌNH THƯỜNG

Một trong những biện pháp đơn giản nhưng hữu hiệu để sửa lỗi cho các thiết bị điện tử là “tắt máy khởi động lại” và gần đây, NASA đã dùng chính cách này để sửa lỗi cho kính viễn vọng không gian Hubble vốn đã bị đưa vào chế độ safe mode cách đây vài tuần do lỗi con quay hồi chuyển.

Trong thông báo chính thức phát đi mới đây, NASA cho biết: “Để khắc phục những lỗi sai lệch dữ liệu do con quay hồi chuyển, nhóm vận hành Hubble đã khởi động lại nó vào hôm 16/10. Cụ thể là tắt nó trong 1 giây và sau đó chạy lên lại. Mục tiêu là để reset mọi lỗi có thể xảy ra trong quá trình khởi động vào hôm 6/10 sau 7,5 năm nằm yên. Tuy nhiên, dữ liệu cho thấy hiệu suất hoạt động của nó vẫn không cải thiện. Tới ngày 18/10, nhóm quyết định điều khiển cả chiếc Hubble tiến hành một số động tác bay liệng nhằm tìm cách loại bỏ những thứ bị kẹt khiến cho phao bị lệch tâm vốn là nguyên nhân khiến cho con quay bị lỗi. Trong quá trình bay liệng, con quay đã chuyển từ nhiều vị trí khác nhau. Cuối cùng mọi thứ đã được trở lại bình thường."

Thông báo của NASA có vẻ chuyên nghiệp và phức tạp nhưng tính ra, nó cũng giống như việc anh em văn phòng tìm cách sửa lỗi máy móc, điển hình là máy in. Cụ thể thì khi có lỗi gì đó bất thường, cái đầu tiên mà anh em làm sẽ là khởi động lại máy. Tiếp theo là sẽ xóa toàn bộ những lệnh đang tắc nghẽn để máy “sạch” và khi đó, 99,99% là mọi thứ sẽ hoạt động ổn trở lại. Và có lẽ hơi bất ngờ khi mà một thiết bị công nghệ cao như kính viễn vọng Hubble khi bị lỗi thì cách khắc phục cũng tương tự như vậy.

Cho bạn nào lỡ quên, Hubble là kính viễn vọng không gian được các nhà thiên văn học từ khắp nơi trên thế giới sử dụng. Hồi đầu tháng này nó đã buộc phải chuyển sang chế độ safe mode do lỗi con quay hồi chuyển. Chi tiết hơn, Hubble phải dựa vào 3 cảm biến chuyển động nhằm giữ cho nó được ổn định. Và gần đây, 1 trong những cảm biến gì cỗi đã bị hư, do đó nhóm nghiên cứu đã tìm cách bật một cảm biến backup lên. Tuy nhiên nó đã không hoạt động.

Trên thực tế, Hubble được thiết kế để hoạt động tiếp tục khi không còn đủ con quay hồi chuyển. Tất nhiên là khi đó thì khả năng điều hướng cũng như chuyển qua lại giữa các mục tiêu sẽ bị tốn thời gian hoặc giới hạn hơn. Một nhà khoa học cho biết nếu Hubble chỉ còn hoạt động với 1 cảm biến con quay hồi chuyển thì công việc nghiên cứu tìm hiểu về khí quyển các ngoại hành tinh sẽ gặp nhiều khó khăn hơn.

Con quay hồi chuyển trên kính viễn vọng về cơ bản là những chiếc bánh xe xoay bằng động cơ nằm trong một xi lanh chứa trong chất lỏng. Nó có nhiệm vụ cảm nhận được sự thay đổi trong chuyển động của kính thiên văn. Có vẻ như do những bánh xe này quay nhanh quá khiến cho xi lanh đã bị chệch một chút ra khỏi vùng trung tâm. Do đó nhóm điều hành đã quyết định bật tắt nó, đồng thời cho Hubble chạy tới chạy lui, tắt mở nhiều lần. Cuối cùng thì nó đã có thể hoạt động bình thường trở lại.

Tất nhiên là việc tắt mở một thiết bị trên cả hệ thống kính thiên văn, đồng thời cho nó chạy tới chạy lui hoặc bay theo ý muốn không phải là điều đơn giản như cách mà chúng ta nói. Dù vậy thì rõ ràng về bản chất, việc tắt máy khởi động lại vẫn có vai trò nhất định trong việc giải quyết khá nhiều trục trặc của máy móc nói chung.

Tham khảo NASA​

 

https://tinhte.vn/threads/kinh-thien-van-hubble-hu-cac-ky-su-tat-may-khoi-dong-lai-lac-lac-kinh-chay-lai-binh-thuong.2870481/